Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten

Klik hier om dit onderdeel te lezen.

Hierbij denk je in onderwijs al snel aan punten en toetsen. Dat is ook nodig om een goede inschatting te maken van de prestaties van de leerlingen, het geeft de scholen informatie voor hun leerlingendossier en het is een instrument om hun onderwijskwaliteit te bewaken. OVSG maakt elk jaar een nieuwe toets rond een centraal thema. In tegenstelling tot de Vlaamse Toetsen worden alle leergebieden en domeinen van de basisschool getoetst. De toets volgt geen methode en is gebaseerd op het Leer Lokaal. De scholen zijn vertrouwd met de werking van de OVSG-toetsen en weten hoe ze de resultaten moeten interpreteren.

Je merkt waarschijnlijk al wel dat het OVSG hoge verwachtingen wil leggen. Deze moeten op maat zijn van de leerling en zorgen er voor dat ze beter presteren en een positief zelfbeeld krijgen. Het is dus ook niet les te koppelen van het psychisch en sociaal functioneren. Je moet je dus focussen op schoolse prestaties, maar zeker ook op persoonlijke kenmerken. Dit kan worden gedaan door met een brede blik naar een leerling te kijken en in te zetten op een groeigerichte mindset. Breed evalueren mag hierbij zeker niet worden vergeten.

Er werd net gesproken over Leer Lokaal. Dit is het nieuwe leerplan sinds mei 2023. Het leerplan werd vernieuwd omdat de Vlaamse regering aankondigde dat de minimumdoelen werden herwerkt. De reeds benoemde resultaten waar OVSG naar streeft, zijn ook terug te vinden in het Leer Lokaal. De vijf bouwstenen komen later bij effecten nog aan bod. 

OVSG heeft een duidelijke visie die je op hun website kan terugvinden: De gemeente maakt school, de school maakt de gemeente en vele gemeenten maken de wereld. Hiermee wordt bedoeld dat elke leerling die in een bepaalde gemeente woont, bepaald hoe de school waar de leerling naartoe gaat word bestuurd. De school zorgt er dan voor dat de gemeente en de leerlingen kleur krijgen en worden aangepast. Die leerlingen, scholen en gemeenten bepalen op hun beurt hoe de wereld er uit gaat zien. Je kan ook nog vijf waarden vinden waarnaar gestreefd wordt: verantwoordelijkheid, wederzijds respect en vertrouwen, samenwerken vanuit verschillen, leren en ontwikkelen en engagement.

Dit was de algemene visie, maar natuurlijk heeft OVSG ook nog een visie over welke effecten ze graag bij de leerlingen willen bereiken. In hun leerplan zijn er vijf bouwstenen te vinden waar zij naar streven:

• Totale persoonlijkheidsontwikkeling: De 16 Europese sleutelcompetenties staan centraal.
• Kenniscreatie: Kennis op vlak van informatie, ervaringen, vaardigheden en attitudes.
• Samenhang via geïntegreerd werken: Alles van de werkelijkheid is met elkaar verbonden. Deze linken en samenhang moeten kunnen worden gelegd.
• Continue ontwikkeling: Er wordt verwacht dat elke persoon ondanks zijn of haar leeftijd blijft leren. Iedereen is zich dus constant aan het ontwikkelen.
• Leerlingen begeleiden: De samenleving kent een grote diversiteit. Hierop correct inspelen en optimale kansen benutten, is een must.

De bovenstaande resultaten en effecten bereik je natuurlijk niet zomaar, daar is een heel proces voor nodig. Informeren, adviseren en begeleiden zijn daarbij de taken van de leerkracht. Maar het kan natuurlijk niet zonder de inspraak van ouders en leerlingen.

Het proces van de leerling wordt weergegeven in een leerlingendossier. Dit is een instrument om een professionele en kwaliteitsvolle leerlingenbegeleiding te realiseren. Het bevat alle relevante en verplichte informatie over de leerling gedurende de schoolloopbaan. OVSG vindt onderstaande elementen belangrijk in een leerlingendossier:

• Enkel de nodige en functionele informatie wordt genoteerd.
• Er wordt uitgegaan van de totale persoonlijkheidsontwikkeling.
• Er zijn duidelijk afspraak over wie wat noteert, waar en wanneer.
• De schoolvisie op het beleid op leerlingenbegeleiding wordt herkend.

Bovenstaande zaken zijn algemene uitgangspunten, maar er worden ook nog enkele andere aspecten uitgelicht:

• Toegankelijkheid, beschikbaarheid en doorstroming
• Wettelijke aspecten
• Taalgebruik
• Leerlingenbegeleiding

Het leerlingendossier is niet het enige instrument dat wordt gebruikt om het proces van de leerling in kaart te brengen. Doorheen de schoolloopbaan gaan de leerkrachten en eventueel enkele partners eens samenzitten om de leerling te bespreken. Dit verloopt via een klassenraad en ziet er als volgt uit:

• De mening van de ouders en leerling over de studievoortgang bespreken.
• Er wordt altijd vanuit gegaan dat een leerling goed bezig is. De positieve kenmerken worden besproken, deze kunnen de negatieve kenmerken beïnvloeden en ook de ontwikkeling van het leerproces.
• De eventuele onderwijsbehoeften en ondersteuningsbehoeften worden weergegeven per leergebied.
• De klassenraad geeft een advies aan de ouders en leerling. Dit wordt indien nodig gedaan met nog andere partners.

Op basis van de klassenraad kan er besloten worden dat het het beste is voor de leerling om te blijvenzitten. Verschillende onderzoeken tonen aan dat zittenblijven niet altijd effectief is, maar onderzoek toont ook aan dat afschaffen niet zinvol is. OVSG vraag dus om kritisch te bekijken of zittenblijven nuttig is voor de leerling.